Bilgisayar Terimleri Sözlüğü

[Admin]

AUP: Kabul Edilebilir
Kullanım PolitikalarıBirçok transit iletişim ağı üzerlerinden geçecek
bilgilerin içeriğini kısıtlamaktadır. En çok bilinen örnek NSFNET'in
ticari kullanıma izin vermeyen kabul edilebilir kullanım
politikalarıdır. AUP yürütmesi ağa göre değişmektedir. National Science
Foundation.
______________________________ __________
Access Mechanism : Erişim Mekanizması. Bir veya birden fazla yazma ve
okuma kafasını, istenilen yazma ve okuma konumuna getiren mekanizma. Bu
mekanizma, yazma ve okuma kafaları sabit olan sistemlerde veri ortamını
hareket ettirmek için kullanılır.
______________________________ __________
Access Privileges: Dosyalarda değişiklik yapmak ve erişmek için imtiyaz.

______________________________ __________
Access time : Belleği okumak için gerekli süre.
______________________________ __________
Access: Depolanmış olduğu yerden bir bilgiye, (data) veya bir cihaza
(bir disket okuyucusu gibi) girişi sağlamak, okumak veya yazmak.
______________________________ __________
ACCUFIND: Adres http//nln.com/Accufind JavaScript motoru NetScape
tarayıcınıza yepyeni bir güç ekliyor. Bulmak istediğiniz kaynakların en
iyilerini AccuFind'da bulabilir; aradığınız kaynaklara kolayca
ulaşabilirsiniz.
______________________________ __________
Accuracy: Hatadan uzaklık derecesi. Accuracy, Precesion ile
karıştırılır. Perecision, herhangi bir ölçme işleminde hassasiyet için
kullanılır.
______________________________ __________
Açılacak Doküman Adı: Web sayfasının sunucu üzerindeki spesifik dosya
adını belirtir. Kullanma zorunluluğu yoktur.
______________________________ __________
ACTV: Klasik televizyonlardan biraz daha iyi resim kalitesi olan HDTV
sistemine geçiş olarak kabul edilen TV yayın sistemi.
______________________________ __________
AD: Yönetsel Alan (Administrative Domain).
______________________________ __________
Ağ: Bilgisayar ağı değişik yerlerdeki bilgisayar sistemlerini birbirine
bağlayan bir veri iletişim sistemidir. Bir ağ WAN ve LAN'ların değişik
birleşimlerinden oluşabilir. Yerel Alan Ağı (Local Area Network), Geniş
Alan Ağı (Wide Area Network), ağlararası ağ (internet).
______________________________ __________
Ağ-Ağ Arabirimi: (Network-to-Network Interface/NNI) Frame Relay Servisi
veren ağlar arasındaki bağlantıları tanımlar. Bu tanım Frame Relay
Servisinin dünya çapında verilmesine olanak sağlar.Frame Relay yüksek
hız ihtiyacından dolayı öncelikle LAN-WAN-LAN bağlantısında uygulama
alanı bulduğu için LAN bağlantılarına uygun PVC desteğine
dayalıdır.Uzlaşmaya varılan bu iki uygulama dışında şu konular üzerinde
çalışmalar devam etmektedir
______________________________ __________
AD/DA Çevirici : Analog ses işaretlerini sayısal işaretlere ya da tersi
işlemi aynı şekilde hazırlayan devrelerdir.
______________________________ __________
A/D-D/A Çeviriciler : Bilgisayarlı müzik sistemlerinde (CD, DAT, HD
Recording sistemler) analog bilgileri digital'e ya da bunun tersini
yapan elektronik devreler. Bunlar kalitelerine göre fiyatlanırlar.
Sistem maliyetlerinde büyük yer tutar. Örneğin, üzerinde bu çeviriciler
bulunmadığından Waveboard'ın fiyatı oldukça düşüktür.
______________________________ __________
Adapter (Adaptör): Direkt olarak birbirlerine uyum sağlamayan iki
konnektörün veya cihazın bağlanmasını sağlayan bir aracı cihaz.
______________________________ __________
Adaptör : Uygunlaştrıcı, çevirici, güçkaynağı.
______________________________ __________
ADC: Analog sinyalleri karşılığı olan dijital sinyallere dönüştüren bir
cihaz.
______________________________ __________
Address : Verinin saklandığı bellek bölgesi.
______________________________ __________
Address : Bir kayıdı, bölümü veya bilginin saklı olduğu kısımı ifade
eden isim, etiket veya rakamdır.Address (Adres)Internet'te kullanılan üç
tip adres vardır. Bunlar e-posta adresi; IP, internet ya da Internet
adresi; ve donanım ya da MAC adresidir.
______________________________ __________
Address (Adres): Bir sistem ya da ağdaki bir cihazda veya diğer veri
kaynaklarında bulunan bir dosyanın yeri için ayrılmış özel kod. Bir
kullanıcının yerini belirten dizi.
______________________________ __________
Address resolution : Alfasayısal bir Internet adresine karşılık gelen
sayısal fiziksel adrese çevirme işlemi.
______________________________ __________
Administrative Domain: Yönetsel Alan. Tek yönetim birimi tarafından
idare edilen ana sistemler, yönelticiler, ve birbirine bağlı iletişim
ağlarının bütünü.
______________________________ __________
ARPANET: İleri Araştırma Projeleri Ajansı Bilgisayar AğıARPA tarafından
finanse edilen ve Internet'e öncülük eden bir uzun mesafe iletişim
ağıdır. İletişim konusundaki araştırmalara temel oluşturmuş, Internet'in
geliştirilmesi sırasında omurga rolü üstlenmiştir. ARPANET birbirine
kiralık hatlar üzerinden bağlı ve paket anahtarlayan bilgisayar
sistemlerinden oluşmuştu. Savurma Bakanlığı İleri Araştırma Projeleri
Ajansı (Defence Advanced Research Projects Agency).
______________________________ __________
Aerial: Anten
______________________________ __________
A-F : Alçak frekans, odyo frekans, ses frekans.
______________________________ __________
A/V: Audio/Video (Ses görüntü).
______________________________ __________
A2Z: Adres http//a2z.Iycos.com/Lycos'(un A2Z klasörü INTERNET'in
kalabalık alanında yeni bir yer alıyor. A2Z'de çocuk sayfalarından,
dünya film festivallerine, UFO'lardan, sanal fiziğe, her türlü konuyu
bulabilirsiniz.
______________________________ __________
AF: Auto-focus. Kameralarda netliğin otomatik olarak sağlanmasıdır.
______________________________ __________
AIX : IBM tarafından geliştirilen UNIX tabanlı işletim sistemi.
______________________________ __________
Aldus Freehand: Programın modüler çalışma özelliği ileri düzeyde. Font
menüsünden Windows altında kullandığınız tüm fontları kullanmanız
mümkün. Değişik ortamlarda sunum ve grafik özelliği de ileri düzeyde bir
program.
______________________________ __________
Aldus PageMaker: PC'lerde en yaygın kullanılan masaüstü yayıncılık
programı olan Aldus PageMaker, grafik yazılımları ve tarayıcıları ile
oluşturduğunuz grafikleri kolayca yerleştirip formatlamanıza imkan veren
masaüstü yayıncılık programı.
______________________________ __________
Alfa kanalları: Photoshop'da, dökümanı oluşturan kanalların haricindeki
her yeni kanala verilen isim. Seçili alan, Save Selection ile
kaydedildiğinde bir alfa kanalı oluşur. Ayrıca Channels paletinde New
Channel ile oluşturulan her yeni kanal, aynı zamanda alfa kanalıdır.
______________________________ __________
Alias: Takma ad. Uzun ve hatırlaması zor bir ismin yerine kullanılan
genelde kısa ve hatırlaması kolay isimler.
______________________________ __________
Aliasing: Bilgisayar grafik şekilerinin kenarlarında bulunan, bazin
jaggies diye de adlandırılan bir efekt.
______________________________ __________
ALL IN ONE: Adres http//www.albany.net/allione/all1www.html/#WWW/Bu
adresten Internet dahilindeki tüm arama/tarama servislerine
ulaşabilirsiniz.
______________________________ __________
Alphanumeric : Alfabetik ve nümerik karakterlerden oluşmuş kelime.
Rakam, kelime ve özel semboller ihtiva eden karakter seti.
______________________________ __________
ALTAVISTA: Adreshttp//altavista.digital.com/Digital Equipment Co.
firmasının Alta Vista tarayıcısı 16 milyon Web sayfası içindeki 8 milyar
kelimeyi önünüze getiriyor. En büyük Web index'ine de sahip olduğunu
iddia eden firma bu index içinde detaylı ya da kalıp halinde bir
araştırma yapmanıza izin veriyor.
______________________________ __________
ALTA VISTA: Digital Equipment Co. firmasına ait olan Alta Vista, popüler
Internet tarayıcı servislerinden biridir. Servis amacı; aradığınız
bilgiye, web sayfasına veya haber grubuna ufak bir aramadan sonra
ulaşabilmenizi sağlamaktır. 16.000.000 web sayfası ve 13.000 haber grubu
içinde arama yapabilmektedir. Alta Vista'nın size sunacağı iki arama
seçeneği ile mutlaka aradığınız bilgiye ulaşırsınız. Alta Vista'ya
http//www.altavista.digital.com adresinden ulaşabilirsiniz.
______________________________ __________
ANSI : Amerikan Ulusal Standart EnstitüsüBu organizasyon bilgisayar ve
iletişim gibi bir çok alanda A.B.D. standartlarını belirlemektedir. Bu
organizasyon tarafından onaylanan standartlar ANSI standartları olarak
anılmaktadır. (örneğin ANSI C. ANSI tarafından onaylanmış bir C
dilidir.). ANSI bir ISO üyesidir.
______________________________ __________
Analitik : Elektronik devrelerin matematiksel yolla çözümlenmesi.
______________________________ __________
Analog computer : Analog hesaplayıcı (Analog Bilgisayar).
______________________________ __________
Analog devre : Lineer devre, girişe verilenin fonksiyonu olarak çıkışı
değiştiren devre.
______________________________ __________
Analog Digital Convertor : Analog sinyali sayısal sinyale dönüştürücü.
______________________________ __________
Analog Film Recorder: Bilgisayar ekranından alınan bir görüntüyü,
alındığı biçimde ve ekrandaki aynı ayrışımda kaydeden bir film alıcısı.
______________________________ __________
Analog Monitor: Analog bir sinyal kullanan ve birincil renkleri sonsuz
sayıda gölgeler ya da gri bir skala halinde gösteren bir ünite. Voltajı
devamlı değişir.
______________________________ __________
Analog: İşlemden geçirilen yada yeniden orjinal bir görüntü veya sesi
temsil eden bir elektirk sinyalinin varyasyonu.
______________________________ __________
ANCHOR: HTML dosyalarında kullanılan "anchor" aktif döküman içinde başka
bir bölgeye gitmek veya bambaşka bir sayfaya dallanmak için kullanılır.
(Genellikle altı çizili mavi bir metin şeklindedir.)
______________________________ __________
And : Ve.
______________________________ __________
ANİMASYON: Animasyon; grafiklerin belli bir senaryo doğrultusunda
canlandırılması işlemidir.Hareket her zaman insanların ilgisini çeker ve
eğlendirir fakat animasyon işlevi eğlendirmekten ibaret değildir.
İçinde yoğun mesajlar taşıyabilir, tasarımı ilginç kılar ve özgün bir
nitelik kazandırır. Animasyonun tüm bu görevleri yerine getirebilmesi
kullanıldığı yere, miktara ve en önemlisi kalitesine bağlıdır.Teknik
BilgiMultimedya uygulamalarının içinde animasyonlar teknik olarak ikiye
ayrılır.Nesne animasyonuHerhangi bir değişime uğrayan nesne ve yazıların
ekran üzerinde hareketlenmeleri veya yer değiştirmeleridir.Kare
animasyonuNesnelere değişik karelerin birbirleri ardına oynatılmaları
suretiyle hareket verilmesidir. Bu animasyonlar mevcut filmlerle oynama
(kare boyama, morfoz vs.) veya yeni baştan film yapma yoluyla
gerçekleştirilebilir.Kare animasyonları iki veya üç boyutlu olabilirler.

______________________________ __________
Animatic: Videoteyp'de ya da bilgisayar ekranında gösterilen bir video
programının görüntüsel dış çizgisi.
______________________________ __________
Animation (Animasyon): Ekranda görüntü hareketleri yaratmak için tatbik
edilen bir işlem. Bazı durumlarda rendering şeklinde de
belirtilebilir.2-D Animation (İki boyutlu animasyon)Basit görüntülerle
çalışır. İmge yana döndüğü zaman düz çizgiler görülür. İmgelerin birbiri
üstüne kompoze edilmesinde kullanılır.2.5-DÜç boyutlu efektlere sahip
iki boyutlu bir grafik.3-D AnimationEkranda perspektif içinde hareket
ettirebilmek için, bir nesnenin üç boyutlu bir bilgisayar modelini
yaratmak.
______________________________ __________
Anonim FTP: Anonim FTP kulllanıcıların kullanıcı adı ve şifre
belirtmeden Internet üzerindeki herhangi bir yerdeki dökümanlar,
dosyalar, programlar ve bunun gibi bir çok arşivlenmiş veriyi
bilgisayarınıza aktarmanıza izin verir. Ağ üzerindeki bir kullanıcı
"anonymous" kullanıcı adını vererek güvenlik önlemlerini aşar ve
sistemdeki genel erişime açık dosyalara erişir. arşiv makinesi (archive
site), Dosya Aktarma Protokolü (File Transfer Protocol).
______________________________ __________
Anonymous FTP (Anonim): Genel Internet kullanımına sunulan dosyalara
kullanıcıların ulaşmalarını sağlayan yöntem.
______________________________ __________
ANSI : Amerika Birleşik Devletleri menşeli audio visüel (visual) ve
bilgisayar cihazlarında kullanılan standartlardan sorumlu olan
organizasyon.
______________________________ __________
Anti aliasing: Photoshop'un alanların eğilimli hatlarını oluşturmak için
kullandığı, alan rengi ile alan kenarındaki renk arasında geçişi
sağlayan farklı tonlarda pikseller.
______________________________ __________
Anti-alising: Grafik görüntüde alising ortaya çıkmasını azaltan bir
görüntü-işlem tekniği. Köşelerin keskinliğini azaltarak, daha yumuşak
görünmelerini sağlar.
______________________________ __________
Antialias : Bilgisayarlardaki her resim piksellerden oluştuğu için, eğik
kenarlarda genellikle çirkin sivri uçlu merdiven basamakları oluşur.
Antialias bu kenarları güzleştirmek için kullanılan bir metoddur.Bu
esnada kenarlar biraz silinmesine rağmen, göze subjektif olarak daha
keskin ve düz görünür. Ayrıca bu düzleştirme işlemi de daha çok
hesaplama süresi gerektirir.
______________________________ __________
AOL: AOL, America On Line'ın kısaltılmasından oluşmuştur. Sadece
Amerikada 4.5 milyon kullanıcısı olan America On Line her ne kadar ev
kullanıcılarına hizmet veren bir sistem olsa da Internet erişimi de
sağlamaktadır. Maalesef Türkiye'de AOL bağlantısı sağlayan bir kuruluş
yoktur. Amnerica On Line hakkında daha çok bilgiye sahip olmak için
http//www.aol.com adresine bir göz atın.
______________________________ __________
Appletalk: Apple bilgisayar ürünleri ve diğer bilgisayarlar arasında
iletişimi sağlamak amacıyla geliştirilmiş bir iletişim protokolüdür. Şu
anda 235Kb/s hızında çalışan Localtalk ve 10Mb/s hızında çalışan
Ethertalk gibi uygulamaları vardır.
______________________________ __________
Application: UygulamaDoğrudan kullanıcı için bir işlevi yerine getiren
program. FTP, mail ve telnet kullanıcı programları iletişim ağı
uygulamalarına örnek oluştururlar.
______________________________ __________
Archie: Internet üzerindeki bilgileri otomatik olarak derleyen,
düzenleyen ve kullanıma sunan bir sistem. Archie'nin ilk uygulamaları
sadece Internet üzerindeki tüm FTP arşivlerini tarayıp index
oluşturmakta, aradığınız dosyaların Internet üzerindeki hangi makine ve
dizinlerde olduğunu listelemekteydi. Daha sonraki uyarlamaları diğer
bilgi türlerini de sağlamaktadır. Arşiv makinesi (archive site), Gopher,
Geniş Alan Bilgi Hizmet Birimleri (Wide Area Information Servers).
______________________________ __________
ARCHIE: Sayısı, binleri aşan ftp sitelerinden, istediğiniz dosyaları
bulabilmeniz için gerekli olan bir veritabanı araştırma aygıtıdır.
Archie'yi kullanarak istediğiniz dosyayı, isme, konuya ya da anahtar
sözcüğe göre aratabilirsiniz. Bu günlerde Web siteleri de bu tip
özellikler kazandığı için Archie'lerin kullanımı gittikçe azalmaktadır.
______________________________ __________
Archie: Genel kullanıma açık anonymous FTP dosyalarını aramak için
kullanılan bir araç.
______________________________ __________
ARPANET: İleri Araştırma Projeleri Ajansı Bilgisayar Ağı (Advanced
Research Projects Agency Network). Internet ağı konusunda ilk çalışmalar
yapılırken o ağa verilen ad. Bugünkü Internet'in temeli.
______________________________ __________
ASCII: Birçok bilgisayarın kullandığı standart 8 bitlik haberleşme
kodudur.
______________________________ __________
Aspect Ratio: Bilgisayarlı grafik işlemlerinde, bir çerçevenin veya bir
görüntünün yatay ölçülerinin, dikey ölçülerine göre oranı. Bu oranın
korunması veya kontrol edilmesi, bir görüntünün sağlanması veya baskıya
geçirlmesi için önemlidir.
______________________________ __________
Assemble Editing: Video görüntü sekansları playbek bir VCR'den bir VCR
alıcısına, edit control cihazından, pre-roll veya yumuşak edit sağlayan
diğer imkanlardan faydalanmaksızın direkt olarak geçirilmesi. edit
olarak da bilinir.
______________________________ __________
Assembler : Makine dilinde program üreterek bilgisayar tarafından
doğrudan işletilebilmesini sağlayan bilgisayar programıdır.
______________________________ __________
Assembly language : Assembler dili.
______________________________ __________
ATM: Frame Relay Servisi'nin daha yüksek hızlara (45 Mbps) çıkmasını
sağlayacak ATM teknolojisi üzerinden verilmesini kapsamaktadır.
______________________________ __________
ATTRIBUTE: HTML sayfalarında kullanılan kontrollerin (TAG) aldığı
parametrelerdir. Herbir parametre kontrole yeni bir özellik ekler. Bazı
parametreler değer alır, bazıları ise olduğu gibi kullanılır.
______________________________ __________
Audio Mixing: Mic-Mikser veya diğer bir ses miks cihazı kullanılarak
değişik kaynaklardan bir audio trak yaratılması.
______________________________ __________
Audio Mixing: Mic-Mikser veya diğer bir ses miks cihazı kullanılarak
değişik bir audio direkt olarak orijinalinin üstüne kaydedilir.
______________________________ __________
Audio Track: Audio sinyallerini taşıyan video teybin bir bölümü.
______________________________ __________
Audiospace (Audio alan) : Sesin özel bir etki yapabilmesi için
çeşitlendirilmesi.
______________________________ __________
Authentication: Doğrulama
______________________________ __________
Authorware: Çok medyalı gösteriler yaratmak için kullanılanı ortaya
çıkaran ve dahil edilmesi gereken video ve audio elemanlarının belirten
geliştirilmiş yazılım programları.
______________________________ __________
AutoCAD 12-13: Çizim ve tasarım işlerinin ana kaynağı olma özelliğini bu
yeni versiyonunda da koruyor. İşlevselliği daha da artırılarak,
kullanım kolaylığında önemli mesafe alınmıştır.
______________________________ __________
Autorec sonser: Ses kaydını en doğru seviyesinde gerçekleştiren
algılayıcı. Bu düğmeye basıldığnda müzik kaynağı 7 saniye kadar
incelenir ve en doğru kayıt seviyesi belirlenir.
______________________________ __________
Aux: Yardımcı elemanlar; müzik setine TV, kompackt disk, video ya da bir
başka müzik kaynağının bağlanabildiği soket.
______________________________ __________
AVC : Otomatik volum kontrolu (Volum= alçak frekans sinyalinin
büyüklüğü).
______________________________ __________
AVI: Ses ve Video özelliklerinin bir arada kullanılabildiği dosyalar.
Window's un Medya Aygıtı öğesi üzerinden ulaşılabilir.
______________________________ __________
AWK: Unix'in özelliklerini de taşıyan oldukça güçlü bir "yığın dilidir."
Awk, Unix kabuğunun dosya işleme arabirimlerine, "C" benzeri yapısal
programlama gibi bir çok ilave getirir.
______________________________ __________
Axis: Uzunluğu ölçümü veya konumların tesbiti için başvurulan sabit bir
hat.

BACKBONE: Büyük veri kapasitesine sahip bir ağı besleyen hızlı bir hat
veya bir seri bağlantıdır. Omurga
______________________________ __________
Back up: 1- Data disketlerinin 2. kopyası veya tahrip olma, kaybolma
olasılıklarına karşı yapılan yedekleme işlemi.2- Esas elemanın işlemi
tamamlayamaması halinde işlemi tamamlamak için kullanılan yedekleme.
______________________________ __________
Background: Fon, zemin, geri plan, görüntünün arka planı.
______________________________ __________
Backlight Correction: Video kamerada arkadan gelen ışığı ayaralayacak
objenin karanlık görünmesini önleyen sistem.
______________________________ __________
BACKLINKING: Backlinking, Lycos tarama servisi tarafından düşünülmüş
zekice bir özelliktir. Hiçbir Web servisi sizi başka servislere bağlayıp
sonra unutumak istemez. Bu yüzden Lycos, sizi başka bir servise
bağladıktan sonra geri dönebilmenizi sağlayan bir sistem geliştirmiştir.

______________________________ __________
BACKGROUND: HTML özgün Web sayfaları hazırlamanız için beğendiğiniz
resimleri arkafon olarak kullanmanıza izin verir. HTML 3.0'ı destekleyen
tüm Web tarayıcıları sayfanızın arka fonuna koyduğunuz resmi
görüntüleyebilir. Bunu yapmak için BODY tanımının hemen yanına
BACKGROUND tag'ını eklemelisiniz. Mesela "duvar1.gif" isimli bir resmi
arka fon yapmak için aşağıdaki satır yazılmalıdır
______________________________ __________
Bağlantı noktası: Sisteme dışarıdan gelen bilgi paketlerinin her birinde
hangi bağlantı noktasına gideceği bilgisi vardır. Sistem dahilindeki
bağlantı noktalarının herbirinde bir iletişim yazılımı çalışmaktadır.
Gelen paket işlem yapılmak üzere bu bağlantı noktasına, dolayısıyla
ilgili uygulamaya aktarılır. Aktarma Kontrol Protokolü (Transmission
Control Protocol).
______________________________ __________
BANDWIDTH: Bandwidth bir aygıtın algılayabileceği elektrik frekans
alanıdır. Bu terim, iletişim teknolojisinde bir taşıma ölçüsü olarak
kullanılır. Bu terim Internet'teki anlamı ise, belirli bir sürede ne
kadar bilgi akışı sağlandığıyla ilgilidir.
______________________________ __________
Bandwidth: Bir kanalın ya da devrenin veri iletme oranı veya iletişim
kapasitesi ölçüsü.
______________________________ __________
Bant genişliği : Belli aralıklardaki en büyük ve en küçük değer
arısındaki fark.
______________________________ __________
Barkovizyon: Video dahil, bilgisayardan aldığı tüm sinyalleri perdeye
yansıtabilen bir projeksiyon sistemidir. Görüntü kalitesi LCD'lere
oranla daha yüksektir. Prezantasyon büyük bir salonda geniş bir kitleye
verilecekse kullanılır. Tasarımın içinde video yer alıyorsa ve büyük
perdede kaliteli bir görüntü isteniyorsa barkovizyon kullanmak
gereklidir.
______________________________ __________
BASIC: Kelimelerinin ilk harflerinden oluşan, ilk defa DARMOUNTH
kolejinde geliştirilen en basit bilgisayar programlama dili.
______________________________ __________
Battery pack: Bakınız Power pack.
______________________________ __________
Baud Rate : Bilgisayar kontrollu sistemlerde seri hatlar üzerindeki
bilgi akış hızı birimi.
______________________________ __________
Baud : Bilgi işleme hızı birimi. Bir saniyede gelen bilgi sinyallerinin
değeri baud olarak hızı verir. Tipik baud değerleri 110, 300, 1.200,
2.400, 4.800, 9.600, 14.400, 28.800, 36.600.[URL="http://www.turkmmo.com/"]turkmmo[/URL]